කෆ්කා මුහුදු වෙරළේ…

වර්ශ 2002-03 පමණ කාලයේදී ප්රකාශයට පත්වුණූ, අදවනවිට භාෂා 50 කට පමණ පරිවර්ථණය වී ලොවපුරා පිටපත් මිලියණ ගණනින් අලෙවි වුණූ, ජපන් ජාතික ලේඛක හරුකි මුරකාමිගේ ” කෆ්කා මුහුදු වෙරළේ” ග්රන්ථය, කෘතහස්ථ පරිවර්ථකයෙකු වන ගාමිණී වියන්ගොඩ අතින් පරිවර්ථනය වී සිංහල පාථකයාන්වෙතට ලැබී ඇත.
ඇත්තෙන්ම මෙම පොත ලොවපුරා බොහෝ ජනප්රිය වීමට බලපෑ එක් හේතුවක් ලෙස මට දකින්නට ඇත්තේ පොත කියවන පාඨකයා තුල මෙය කියවීමෙන් හටගන්නා අසම්පූර්ණ බව යැයි මට සිතේ. වරක් මේ පොත කියවන පාඨකයා පසුව පොත තේරුම් ගැනීමට උත්සාහ කිරීමේදී ඇතුල්වෙන අවුල් වියවුල් තත්වයෙන් ගොඩඒමට පොත නැවත නැවතත් කියවූවද සෑම වාරයක් පාසාම ඇතිවන වියවුල සහ වික්ශිප්ත භාවය දෙගුණ තෙගුණ වීම මෙයට හේතුවිය හැකිය. මෙම පොත පාරභෞතිකමය ග්රන්ථයක් (meta physical) වන අතර පොතෙහි කතා සංසරණය විඥ්ඥාණය සහ අවිඥ්ඥාණය අතර දෝලණය වෙයි. කෆ්කා මුහුදු වෙරළේ පොත ලියූ ජපන් ජාතික හරුකි මුරකාමිගේ වචන වලින්ම කියනවානම්, ඔහු මුහුදු වෙරළ සංකේතවත් කොට ඇත්තේම විඥ්ඥාණය සහ අවිඥ්ඥාණය අතර වූ බෙදීම පෙන්නුම් කිරීමටය. එසේම මේ පොත කියවා හමාර කලකෙනෙකුට තමන්ගේම වූ අදහසක්, තමාගේම කියමනක් ඊට එකතු කිරීමට හැකියාව ඇත. ඒ සඳහා පොත ලියූ හරුකි මුරකාමි හෝ වෙනත් කියවූ අයෙකුගේ අදහස පිලිපැදීමක් අවශ්ය නොවේ. විශේශ දාර්ශණීකයෙකු වූ ජර්මන් ජාතික දාර්ශණික ෆෙඩ්රිච් නීට්ෂ වරක් පැවසූ පරිදි ප්රපංච වල ඊට නියමිත ආකෘති නැති අතර ඇත්තේ ඒවා කියවාගන්නා කෙනා තුල ඒ ගැන ඇති ආකෘති පමණක් බව පැවසුවා සේම, මෙම පොත තුලින් කියවන්නා තුල යම් ආතියක් හදාගැනීමට අවකාශ ඇත. මේ පොතේ ඇති අලංකාර බව වැඩිවන්නේද ඒ නිසා බවට මම විශ්වාස කරමි.

image source_https://blog.streetwriters.co/media/posts/70/responsive/murakami-xxl.jpg.webp
මුරකාමි ලියූ පොත්…
ඒ අයුරින්ම මේ පොත තුල කියවන්නාට විවිධ චරිත හමුවන අතරම ඒ සමගම ඔවුන්ගේ spiritual function වෙතද ඇතුල්වීමට මගකියනු ලැබේ. නකතා, සයෙකි, කෆ්කා තමුරා,ජොනී වෝකර්, හොශිනෝ, කර්නල් සැන්ඩසන් යන හමුවන විවිධ චරිත සඳහා මෙම ස්පිරිචුවල් ආත්ම වල සංසරනයන් කියවන්නාට හමුවේ. සමහර විට ජපන් ජාතිකයෙකු වූ කතෘවරයා ජපානයටම ආවේනිකවූ ජපන් magical realism ද, ජපන් ටැටූ කළාවේද, මාර්ෂල් ආර්ට් වලද, යකුසා ක්ලෑන් වලද අනාදිමත් කාලයක සිට එන භූතමය යතාර්ථයන් මුරකාමී විසින්ද අවිඥ්ඥාණිකව මේ පොතෙහි ඇතුලත් කොට ඇත. එක් උදාහරණයක් ලෙස 15 හැවිරිදි කෆ්කා තමුරා තම පියා විසින් ඔහුවෙත ඉතා කුඩා කාලයේදී නගන ලද එක් ආකාරයක සාහසික වූත්, ශාපලත් අනාවකිය නිසා කෆ්කා තමුරා වෙත ඇතිවූ කැළඹීම හේතුකොටගෙන එම ශාපයෙන් මිදීම සඳහා ඔහු නිවසින් පැනගියද ඔහුගේ ආත්මීයව නිවසින් බැහැර වන්නේ පියාගේ ශාපලත් අනාවැකිය ඉටුකිරීමෙන් එයින් මිදීමටය. කෆ්කා තරුණයා සකුරා නැමැති තරුණිය සමග ඇතිකරගන්නා සම්බන්ධය තුලදීද ඔහුට සිතෙන්නේ ඇය ඔහුගේ සහෝදරිය විය නොහැකිද යන්නයි. එසේම ඔහුට සයෙකි හමුවීමේදීද, අය සමග අතිවන ලිංගික සම්බන්ධයේදීද ඔහුට කල්පනා වෙන්නේ ඇය ඔහුගේ මව විය නොහැකිද යන්නයි. ඒ අනුවත් කෆ්කාගේ අත්මය තම පියාගේ ශාපලත් අනාවැකියෙන් මිදීමට එම අනාවකිය සපිරීමෙන්ම එයින් නිදොස් වීමට ගත් අවිඥ්ඥාණක උත්සාහයක් ලෙසද මේ ගැහැණුන් දෙදෙනා සමග කෆ්කාගේ සම්බන්ධය මුරකාමී පොත තුලින් මතුකිරීමට උත්සාහ ගත්තා විය හැක.
තවත් උදාහරණයක් ලෙස කථාවේ එන මාලුන්ගේ වස්ස ගත හැක. එසේම ජොනී වෝකර් විසින් පූසන් මරා ඔවුන්ගේ ආත්ම වලින් බටනළාවක් තැනීමද ගතහැක. මෙම කතාව පුරාවට කෆ්කා තාමුරා ඔහුට අභිමුඛ වන සයෙකි මහත්මිය ඔහුගේ මව ලෙසත්, සකුරා නම් තරුණිය සිය නැතිවූ වැඩිමහල් සොයුරිය ලෙසද අවිඥ්ඥාණීකව සලකනු ලබයි.
මෙම පොතින් ලබාදෙන්නාවූ පණිවිඩය ගැන යමක් සඳහන් කරන්නේ නම්, විවිධ වූ කෝණයන්ගෙන් ඒ දෙස බැලිය හැකිය. කෙනෙකුට දාර්ශණීක තලයේ ප්රොයිඩියානු දැක්මකින් විස්තර කෙරෙන කතිකාවක් හරහා මේ පොත කියවා ගත හැක. තවත් කෙනෙකුට මේ පොතේ එක් මුඛ්ය කථාවක් ලෙස කේන්ද්රගතවන අරුම පුදුම ගල සම්බන්ධව, එනම් බල අරගලයක් ලෙසද තවත් අයුරකින් අනන්යතා අර්බුධයන් ලෙසද මෙය පෙලගැසිය හැකිය. ඒ සියලු පර්ස්පෙක්ටිව්ස් (perspectives) ඇතුලත්ව මේ පොත ගැන ලියවී ඇති බොහෝ විචාරයන් කියවීමද මේ ග්රන්ථය කියවීම මෙන්ම වැඳගත් බවද කිව යුතුය. තවත් වැඳගත් කාරණාවක් නම් මුරකාමි මේ පොත ලිවීමේදී ඔහුට තිබූ ශ්රේශ්ඨ ලේඛකයෙකුවූ ප්රාන්ස් කෆ්කාගේ බලපෑමද බැහැර කල නොහැකිවීමයි. බොහෝවිට පොතේ එන ” කෆ්කා” නමද මුරකාමි විසින් ෆරාන්ස් කෆ්කාගේ ආභාශය තුලින් ලබාගත් නමක් වියහැකි වූවද කෆ්කා යනු චෙක් භාශාවෙන් ” කපුටා” හැඳින්වීමට යොදන නමයි. එක් අතකින් ” කපුටා” යනු ග්රීක මිත්යාවල Apollo දෙවියාට සම්බන්ධ වූවකි. මේ ඇපලෝ යනුම ග්රීක අනාවකි වලට (prophecy) වලට අධිපති දෙවියායි. අනිත් අතට ගත්කල, කපුටා යනු බොහෝ රටවල යම් අනාගත වාක්ය සපයනු ලබන කුරුල්ලෙකු ලෙස ඒ ඒ රටවල් වල ජනවහරේ භාවිතාවේ. උදාහරනයක් ලෙස ලංකාවේ ගත්තද, කපුටා අමුතු ස්වරූපයකින් කෑගසන්නේ නම් එදින ගෙදරට නෑදෑයින් එන බව ලංකාවේ යම් යම් ප්රදේශවල ජනවහරේ භාවිතා වන දෙයකි. මෙම කෆ්කා මුහුදු වෙරළේ පොත තුලද 15 හවිරිදි කෆ්කා තුල ඔහුට අවවාද දෙන, ඔහු යමක් කිරීමට මලිවන විට ” කපුටා” නැමති කොල්ලා කෆ්කාට උපදෙස් දෙනු ලබයි. මේ කපුටා නැමැති කොල්ලා ලෙස කෆ්කා තුලම ක්රියාත්මට වන්නාවූ ඔහුගේ අවිඥ්ඥාණය ලෙසද ගතහැක.

imagesource_https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/75/HarukiMurakami.png
හරුකි මුරකාමි
මුරකාමි අදහස් කරන්නට ඇත්තේ ඒ ඒ පුද්ගල භාවයන් විවිධවූ අයුරින් මේ වියමනෙහි විවිධවූ චර්යාව්න් වල නිරත කරවීම වූවද, ඔවුන් වෙත අනපේක්ශිතව අභිමුඛ වන්නාවූ ඉරණම් සහගත තත්වයන් අභියෝගයන් ලෙස භාරගන්නේ කෙසේද සහ ඉන් පිටතට පැමිණෙන්නේ කෙසේද යන්න සහ ඒවා භාරගැනීමේදී ඒවාට තමන්ගේම භාවිතාවන් තුලදී විසඳුම් ලබාගන්නේ කෙසේද යන්න අවිඥ්ඥාණීකවම විග්රහ කිරීම යැයි මම කල්පණා කරමි. උදාහරණයක් ලෙස කියන්නේනම්, නකතා යනු මේ කථා වස්තුවේ එන්නාවූ එක් ප්රධාන චරිතයක් වන අතර ඔහු දෙවන ලෝක යුද්ධ සමයේ ඇතිවූ අනපේක්ශිත අනතුරකින් පසු මතකය නැතිවී ගොස් මානසික ආබාධිත තත්වයක පසුවේ. ඉතාම දුගී තත්වයකින් පෙළෙන ඔහු, ඔහුට පවරාගන්නා spiritual mission එකතුල විශාල අභියෝගයක් භාරගනී. ඔහු පසුවන සමාජ තත්වය හෝ ආබාධිත තත්වය අමතක කොට එකී අභියෝගය භාරගැනීමට ඔහු දෙවරක් නොසිතයි. වරෙක අවිඥ්ඥාණිකවත් ඔහුගේ චරිතය පාරභෞතික ක්ශේත්රයක ගිලී පැවතීමෙන්ද නැවත යථා ලෝකයේදීද අවශ්ය අය සමග සාර්ථකව ගණුදෙනු කරීමෙන්ද ඔහුගේ චරිතය මුරකාමී විසින් මේ පොතතුලින් යම් සාර්ථක පණීවිඩයක් ගෙනැඒමට වෑයම් කොට ඇත. ට්රක් රථ රියදුරෙකු වන හොශිනෝද නකතාගේ මිශන් එකතුලට එක්කරගැනීමට නකතා සමත්වෙයි. නකතාගෙන් පසු නකතාගේ ආත්මය හොශිනෝ විසින් භාරගනීම පොතේ කතරයා වන මුරකාමි විසින්, හොශිනෝට නකතාමෙන් පූසන් සමඟ කථාකිරීමට හැකිවීම පෙන්නුම් කිරීමෙන් ඉතා අලංකාර ලෙස පෙන්නුම් කරයි.
කෙසේ වෙතත් මෙම කෆ්කා මුහුදු වෙරළේ පොත ඉතා විශේශ පොතක් මෙන්ම කියවිය යුතුම පොතක් බවද කිවයුතුය.